Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmek için başlattığı savaş devam ediyor. Şu ana kadar binlerce insan hayatını kaybetti, milyonlarcası da yerlerinden edildi. Uzmanlar savaşın gidişatını Independent Türkçe'ye yorumladı.
24 Şubat 2022'de başlayan Rusya-Ukrayna savaşı 8'inci ayında.
Bu süre zarfında asker ve sivillerin de içinde olduğu binlerce insan hayatını kaybederken, yine binlercesi de yaralandı.
3 milyona yakın Ukraynalı Batı'ya göç etti. Milyonlarca Ukraynalı da savaş nedeniyle vatanlarını terk etmek zorunda kaldı.
Bir yandan Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleri Ukrayna'ya desteğini sürdürürken, Rusya da hedeflerine ulaşmak için tabiri caizse elinden geleni yapıyor.
Moskova yönetimi önce "kısmi seferberlik" ile 300 bin askeri silahaltına alacağını ilan etti, ardından da Luhansk, Donetsk, Herson ve Zaporijya'yı referandumla topraklarına bağladı.
Nükleer kullanma tehdidi
Özellikle referandum kararı ipleri daha da gerdi.
Kiev başta olmak üzere ABD ve Avrupa karara sert tepki gösterdi.
Kremlin ise referandum düzenlenen bölgeye olası saldırıyı Rusya topraklarına yapılmış olarak değerlendireceklerini açıkladı.
Hatta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, üstü kapalı nükleer silah kullanma tehdidinde bile bulundu.
Geçen cumartesi Kırım ile Rusya'yı birbirine bağlayan Kerç Köprüsü'nden büyük bir patlama meydana geldi.
Rus ordusunun ana tedarik arteri köprünün bir bölümü çöktü.
Putin'den Ukrayna'ya suçlama
Kiev yönetimi saldırıyı üstlenmedi ancak Putin saldırının Ukrayna istihbaratı tarafından gerçekleştiğini iddia etti.
Rusya Hava Kuvvetleri, Kerç Köprüsü olayı sonrası sabah saatlerinde Kiev başta olmak üzere Lviv ve Dnipro gibi kentlere saldırılar düzenledi.
Ukrayna İçişleri Bakanı Danışmanı sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda saldırılarda 8 kişinin öldüğü, 24 kişinin de yaralandı bilgisini verdi.
Saldırıya sert tepki gösteren Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski de Rusya'nın kendileri yok etmeye, yeryüzünden silmeye çalıştığını söyledi.
Sekiz aydır süren Rusya-Ukrayna savaşının ne zaman biteceğini kestirmek zor.
Uzmanlar, savaşın uzun bir süre daha devam edeceği görüşünde.
Peki bundan sonra ne olacak? Savaş yeni bir boyuta mı evrilecek?
"Batı'nın amacı Rusya'ya çok daha zarar vermek"
Esenyurt Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sait Yılmaz, seçenekleri az olan Putin'in Batı destekli Ukrayna karşısında önemli bir ilerleme sağlamayacağı görüşünde.
Rusya'nın elindeki kuvvetlerinin yetersiz olduğu için seferberlikle asker toplayarak cepheyi takviye etmeye çalıştığını hatırlatan Prof. Dr. Yılmaz, "Bundan sonra Moskova'nın Kiev'e karşı çok boyutlu bir harekat yapması çok zor" dedi.
Emekli general Yılmaz'a göre Rusya'nın 4 bölgenin ilhak kararı da aslında "ben alacağımı aldım, gelin görüşelim" demek istiyor. Ancak Batı'nın planları böyle değil, Batı hazır Rusları hassas durumda yakalamışken verebilecekleri en fazla zararı vermek, Putin ve onu iktidara getirenleri temizlemek var.
"Savaş yıpratma savaşına döndü"
Rusya'nın da savaşın uzun süreceğini ve bunun bir yıpratma savaşına döndüğünü gördüğünü kaydeden Yılmaz, "Kremlin'in umudu Batı ve Ukrayna'nın alt yapısını çökerterek barış masasına oturmalarını bir an önce sağlamaktır. Batı da bir yandan altyapı savaşına karşılık verirken, öte taraftan da Rusların beklentilerini boşa çıkarmak için çalışmalar yapıyor. Ayrıca son 2 haftadır yapılan taarruz Ukraynalılarda Rusların ülkeden tamamen sökülüp atılabileceği yönünde bir umut oldu. Bundan sonra sahada olanlar Rusların istediği gibi gitmeyecek. Tek umutları karakışın Ukrayna ve Batı'yı zor durumda bırakmasıdır" değerlendirmesinde bulundu.
"Ukrayna'ya karşı savaş yapılması gereken son işti"
Emekli tuğgeneral Osman Aydoğan ise savaşın yeni bir boyuta evrilmediğini, başından itibaren bu şekilde olduğunu söyledi.
Doğası gereği diktatörlerin etrafında dalkavukların olduğunu, bunların gerçeği aktarmadığını sadece hoşuna gidecek bilgiler paylaştığını anımsatan Aydoğan, "Napolyon'a Waterloo Savaşı'nda da böyle oldu. Waterloo Savaşı'na girmek Napolyon'un yapabileceği en son şeydi. Generallerinin Napolyon'u hoşnut etmek için verdikleri yanlış bilgiler ve sarf ettikleri telaşlı çaba Napolyon'un kötü kararlar almasına ve yanlış stratejiler seçmesine yol açtı" ifadelerini kullandı.
Putin'i Napolyon'a benzettiğini aktaran Aydoğan, "Putin de Rusya'nın tek adamı, diktatörü. Adını ne koyarsanız koyun. Stalin'den beri süre gelen bir kültür. Nasıl ki Napolyon'un savaşa girmesi yapacağı son işti, Rusya'nın da aynı şekilde Ukrayna'ya karşı bir savaşa girmesi gerekçesi ne olursa olsun yapacağı en son işti" diye konuştu.
Aydoğan'a göre Putin hem gücünü çok abarttı hem de Ukrayna'nın gücünü hafife aldı. Muhtemel ki kurmayları, karargahı Putin'e hem kendi güçleri hem de Ukrayna'nın gücü konusunda yanlış bilgi verdiler.
"Putin yaz aylarını görmeyebilir"
Rusya'nın savaşta kullandığı askeri silah ve teçhizatın çok eski ve demode olduğunun altını çizen Aydoğan, "Bu demode silahları kullanan askerlerin de eğitimlerinin yetersiz olduğu, böylesi bir savaşa hazır olmadığı, çok büyük bir oranda lojistik destekte zafiyet olduğu gözüküyor. Rusya, Sovyetler zamanındaki kendi kendisine yeten Rusya değildir" dedi ve ekledi:
Günümüzde Rusya, kapitalizmin kötü bir taklidi ile küresel dünyaya entegre olmuş durumdadır. Çünkü Rusya'nın karşısında sadece Ukrayna yok, ABD ve AB ülkeleri var ve sadece Ukrayna ile savaşmıyor. Rusya, Ukrayna'ya karşı askerî harekât yaparken aynı zamanda ABD ve AB'nin ekonomik ve siyasi ambargosu ile de başa çıkmak zorunda. Bu şartlarda Rusya'nın bu savaşı sürdürebilecek durumda olduğunu düşünmüyorum. Uzayan bir savaş sadece orduyu ve halkı yıpratmaz aynı zamanda lideri de yıpratır. Bu şartlarda, savaş devam ettiği takdirde Putin'in bu kışı çıkaramayacağını, yaza girdiğimizde Rusya'da Putin'in olmayabileceğini değerlendiriyorum.
"Rusya panik yaratıp göçe zorlayacak"
Eski Özel Kuvvetler Komutanı emekli albay Mithat Işık ise savaşın bundan sonra daha çok gayrinizami harp tektik ve tekniklerine uygulandığı bir savaş şekline dönüşeceği görüşünde.
Rusya elinde bulundurduğu mevzileri güçlendirerek Kırım ile olan kara bağlantısını güven altına almak için çalışmalar yürüttüğü aktaran Işık, "Ukrayna daha çok tahrip ve sabotajlarla Rusya'yı yıpratmaya çalışırken, Rusya bulunduğu mevzileri güçlendirerek Kırım ile olan kara bağlantısını güven altına almaya ve bugün olduğu gibi Ukrayna'nın daha da derinliklerine inerek özellikle büyük yerleşim yerlerinde sabotajlarla halk arasında panik yaratarak göçe zorlamaya çalışacak gibi görünüyor" yorumunda bulundu.
"Moskova taarruz için hazırlık durumunda"
İki ülke arasında devam eden savaşın kolay kolay sonlanmayacağını ifade eden Işık, sözlerini şöyle tamamladı:
Ukrayna'ya ABD ve AB üyesi ülkelerin desteği devam ettiği sürece savaş bazen örtülü bazen de açık bir şekilde uzun bir süre daha devam edecek gibi görünüyor. Rusya'nın seferberlikle eğitime aldığı askerlerin eğitimini yaklaşık kasım ayı gibi tamamlayarak aralık gibi tekrar taarruz yaparak elde ettiği mevzileri güçlendireceğini ön görüyorum. Rusya şu an bir hazırlık durumda diye düşünüyorum.