MEB’in verilerine göre 2021’de genel liselerde 11’inci sınıfta okuyan 1,2 milyon öğrencinin 285 bini 12’nci sınıfa kayıt yaptırmadı. Sınav odaklı sistem nedeniyle öğrenciler açıköğretim liselerine yönlendiriliyor.
Sınav odaklı sistemin eğitim sistemine verdiği zararlar ortaya çıkıyor. 4+4+4 sistemine geçildikten sonra açıköğretime kaçış verilere de yansıyor. Özellikle dershanelerin kapanmasıyla birlikte de etüt merkezlerine yönelen gençler de 12’nci sınıfta açıköğretim liselerini tercih ediyor.
MEB’in verilerine göre 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Anadolu ve fen liselerini de içinde barındıran genel ortaöğretimde 11’inci sınıfta 1 milyon 243 bin öğrenci eğitim görüyordu. 2021-2022 eğitim-öğretim yılında bu sayı 12’nci sınıfta 985 bine düştü. Aynı dönemde genel ortaöğretimde açıktan okuyan öğrenci sayısı ise 125 bin arttı. Son dönemlerde sınıfta kalma fiilen ortadan kalktığı için 258 bin öğrencinin büyük ihtimalle açıköğretime geçtiği düşünülüyor. Bununla beraber bazı liselerdeki boş kontenjanlar da düşündürücü. O liselerden bazıları ve boş kontenjanları şöyle:
Çankaya Gazi Anadolu Lisesi: 10’uncu sınıf 16, 12’nci sınıf 30
Çankaya 75.Yıl Anadolu Lisesi: 9’uncu sınıf 2, 12’nci sınıf 29
Çankırı Lisesi: 9, 10 ve 11’inci sınıf 0, 12’nci sınıf 28
Batman Atatürk Anadolu Lisesi: 9 ve 10’uncu sınıf 0, 12’nci sınıf 31
Bağcılar Münir Tınaztepe Anadolu Lisesi: 9’uncu sınıf 2, 12’inci sınıf 15
Beşiktaş Atatürk Anadolu Lisesi: 9’uncu sınıf 0, 12’nci sınıf 22
Durum sadece bundan da ibaret değil. 4+4+4 eğitim modelinin uygulanmasından önce 2011-2012’de 1 milyon 548 bin olan toplam açıköğretim öğrenci sayısı, 2021-2022 eğitim öğretim yılında 1 milyon 738 bin oldu. Artış oranı yüzde 12,2 olarak gerçekleşti. Açıköğretim ortaokulu öğrenci sayısı 607 bin 890’dan 171 bin 943’e geriledi. Genel ortaöğretimdeki açıköğretim öğrenci sayısında ise ciddi bir artış yaşandı. Genel ortaöğretimdeki açıköğretim öğrenci sayısı 2011-2012’de 680 bin 139’dan 1 milyon 379 bine yükseldi. Artış oranı yüzde 102,8 oldu. 2012’de 1 milyon 548 bin içinde genel ortaöğretimde açıktan okuyan sayısı 680 bin iken 2022’de bu sayı 1 milyon 738 bin kişi içinde 1 milyon 379 bin oldu.
SEBEP DERSHANELER
Eğitim Uzmanı Ali Taştan bu verilere ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı: “Açıköğretim öğrenci sayısının artmasının temel nedeni öğrencilerin sınava hazırlık amacıyla liselerin 11 ve 12’nci sınıflarında kurslara gitmek amacıyla örgün eğitimden ayrılmasıdır. Sınavla öğrenci alan liselerin bile 11 ve 12’nci sınıflarında ciddi azalmalar meydana gelmiştir. AKP’nin eğitim politikaları sonucunda öğrenciler örgün eğitimden koparılmıştır. Dershanelerin kapatılması ile bazı kurumlar temel liselere dönüşmüş, sonrasında bu liseler de sadece tabela değiştirerek ortaöğretim kurumu olmuştur. Dershanelerin bir kısmı da tabela değiştirerek sınava yönelik hazırlık kursuna dönüşmüştür. Liselerin 11 ve 12’nci sınıfındaki öğrenciler bu bahsi geçen kurslara gidebilmek için örgün eğitimden ayrılmaktadır. MEB bu hususta tedbir almadığı takdirde birkaç yıl içerisinde liselerin 11 ve 12’nci sınıfında öğrenci bulmak zorlaşacaktır. Ayrıca MEB liselerdeki eğitim öğretim süresini yeniden üç yıla indirmelidir.”
"4+4+4 eğitim modeli ile tüm eğitim kademelerinde eğitimden kopuşlar artmıştır. İlk ve ortaokul düzeyinde okullaşma oranları azalırken, ortaöğretim seviyesinde de açıköğretime geçişler artmıştır" diyen Taştan şöyle devam etti: "4+4+4 eğitim modeli çocuklarımızı okuldan ve örgün eğitimden koparmıştır. Açıköğretime geçen çocuklarımızın yanı sıra okullaşamayan öğrenci sayısında da önemli ölçüde artış gerçekleşmiştir."