Spor ayakkabı dünyası büyük bir patlama yaşıyor ve 2020'de 80 milyar dolar değerinde olan küresel pazarın 2026'da 120 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.
Spor ayakkabıların yalnızca giyildiği günler eskide kaldı, son 10 yılda algılanma biçimlerinde kayda değer bir değişiklik oldu.
Bir moda nesnesi haline gelen spor ayakkabılar artık iş ortamında da gayriresmi olarak görülmüyor. Onlar şimdi bir zenginlik sembolü ve bu da çevrim içi lüks ürünler pazarında en çok satılan ürün kategorisi olmalarını açıklıyor.
Exchange'in bu bölümünde Euronews sürekli değişen spor ayakkabı dünyasını ve piyasadaki en son trendleri araştırıyor.
Trendleri kim belirliyor?
Ayakkabı perakendecilerine göre, "spor ayakkabı kültürünün" yönüne gençler karar veriyor. Bu da tüketiciyle birlikte sürekli bürümesi gereken ve sürekli gelişen bir pazar yaratıyor.
Foot Locker markasının Avrupa, Orta Doğu ve Afrika Başkanı Susie Kuhn Euronews'e, büyük perakendecilerin gençlerin ilgisini canlı tutmak için değişen zevk ve trendleri takip ettiğini söylüyor: "Spor ayakkabı kültürü her geçen gün gelişiyor çünkü bunun nereye doğru ilerleyeceğine çocuklar karar veriyor. Spor ayakkabı kültürü ekosisteminde olup bitenlerle birlikte sürekli olarak genişlemeye, büyümeye ve bağlantı kurmaya çalışıyoruz. Ve şu an çok şey yaşanıyor."
Lüks konsinye satış mağazaları büyüyor
Koleksiyoncuların ya da meraklıların sınırlı sayıda üretilen ayakkabılarını satışa koyduğu yeniden satış pazarı, spor ayakkabı endüstrisinin temel direği. Yeniden satış pazarının dünya çapındaki değeri 6 milyar dolar civarında.
Bu durum piyasada, sahipleri adına komisyon karşılığında koleksiyonluk ayakkabı satan, lüks spor ayakkabı konsinye satış mağazaları gibi yeni bir niş oluşturdu. Bu mağazalardan biri Presentedby.
Presentedby, "sokak giyiminin yeni lüks olduğu" bir dünyada "spor ayakkabı ve sokak giyimi kültürünün rafine bir şekilde yenilenişini temsil ettiğini" iddia eden bir işletme. Londra, Paris, Dubai, Doha ve Riyad'daki mağazaları sıradan bir ayakkabı dükkanından ziyade bir spor ayakkabı mabedi şeklinde tasarlanmış.
Doha'daki mağazasında bir spor ayakkabının fiyatı 2 bin ile 50 bin dolar arasında değişiyor. Dior Air Jordans gibi bazı özel modellerin fiyatı bunun da üzerinde.
Spor ayakkabı yeniden satış pazarı nasıl işliyor?
CEO Ridwane Ettoubi, 2017 yılında İngiltere'de giderek büyüyen ve sınırlı sayıda üretilen ayakkabılara sahip olma ayrıcalığından etkilenen spor ayakkabı tutkunu bir topluluğa hizmet etmek için Presentedby’ı kurdu.
Ettoubi Euronews'e ne yaptığını bilenlerin bir çift ayakkabıyı perakende mağazasından 120 dolara satın alabileceğini ve bu ayakkabıyı yeniden satış pazarında aynı gün içinde 400 dolara satabileceğini söylüyor.
Presentedby’ın CEO'su Ettoubi'ye göre bu, sanıldığı kadar kolay değil ve yeniden satış pazarından kârlı çıkabilmek için bazı becerilere sahip olmak gerekiyor: "Eğer doğru zamanda doğru ürünü seçebiliyor ve onu ne kadar süre elinizde tutacağınızı biliyorsanız, bunu yapabilirsiniz. Şu an için bazı parçalar 5 yıl gibi bir sürede yüzde bin değer kazanıyor."
Ettoubi ayrıca "sınırlı sayıda üretimin" fiyatları artıracağından, bulunabilirliğin değerli spor ayakkabı seçiminde önemli bir faktör olduğunu ekliyor: "Mesela bir lüks tüketim markası bir spor markasıyla iş birliği yapmış olsun. İlk kez mi iş birliği yapıyorlar? Tasarımcı işin içinde mi? Tıpkı menkul kıymetlerde olduğu gibi bütün bunlar fiyatları dalgalandırır."
Spor ayakkabı borsası
Tıpkı borsada olduğu gibi en iyi ayakkabılara yatırım yapabileceğiniz çevrim içi bir platform olabilir mi?
Spor ayakkabı satışını hisse senetleriyle karşılaştırmak garip görünebilir ancak eski bir Amerikan Futbol Ligi sporcusu bu fikri gerçeğe dönüştürerek ayakkabılar için bir yatırım platformu kurdu.
İnsanların tıpkı altın gibi koleksiyonluk spor ayakkabılara yatırım yapmasına izin veren çevrim içi yatırım platformu RARES'in kurucusu Gerome Sapp.
CEO'su Sapp'a göre, RARES'in ardındaki fikir, Z ve Y kuşaklarının geleneksel piyasalara kıyasla daha fazla ilişki kurabileceği bir yatırım platformu oluşturmaktı.
Euronews'e konuşan Sapp, "Spor ayakkabı ve altın gibi diğer ürünleri karşılaştırdığımızda Z ve Y kuşakları, spor ayakkabılara karşı daha ilgililer. Artık yatırım portföylerini yalnızca havalı değil aynı zamanda para kazandıran bir varlıkla çeşitlendirebilirler." ifadelerini kullanıyor.
Gerçekten de StockX'ten alınan veriler, spor ayakkabılara yatırım yapmanın ham petrol ve altın gibi diğer varlıklara göre daha iyi bir ortalama yıllık getiri sağladığını gösteriyor.
Sapp, gençlerin bir yandan spor ayakkabı tutkusunun peşinden giderken bir yandan da finans piyasasına girmeleri için yeni bir yol açıyor.
Meraklıları, lüks ve sınırlı sayıdaki ayakkabılar için yeni yatırım imkanlarıyla spor ayakkabı fenomenini bir sonraki seviyeye taşıyabilir.