İngiltere’de koronavirüs salgını sırasında hükümet destekli Covid kredisi alan 16 binden fazla işletmenin aldığı parayı geri ödemeden iflas açıkladığı ortaya çıktı.
Hak etmedikleri kredileri alan yüzlerce şirket yöneticisinin de kredi geri ödemelerinde yetkisiz kılındığı sonucuna ulaşıldı.
İflasların maliyeti 500 milyon sterlini buluyor. Daha fazla şirketin iflası durumunda da bu miktarın artacağı düşünülüyor.
Oluşan zararın temini konusunda neler yapılabileceği ise tartışma konusu.
Söz konusu veriler, BBC tarafından İngiliz Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında yapılan başvuru sonucunda elde edildi. İngiltere’deki Ağır Dolandırıcılık Ofisi’nin eski bir başkanı olan Sir David Green, miktarı “şok edici” olarak tanımladı.
BBC’den Angus Crawford ve Tony Smith’in haberine göre Sir David Green, hükümet tarafından kredi başvurularında şirketlerin geri ödeme yapabilme yeterlilikleri konusundaki kontrollerin “çok yetersiz” olduğunu söyledi.
Koronavirüs pandemisi sırasında şirketleri kurtarmak için şirketlere 47 milyar sterlin değerinde toplam 1,5 milyon kredi dağıtıldı. Şirketlerin bu kredileri 10 yıl içerisinde geri ödemesi gerekiyordu. Ancak pandemiyle birlikte sarsılan ekonomiyi kurtarma çabaları sırasında, kredi verilen şirketler üzerindeki kontroller de sınırlıydı.
Kredi programı kapsamında herhangi küçük bir şirket, cirosuna bağlı olarak 50 bin sterline kadar kredi başvurusunda bulunabiliyordu. Miktar, başvuran şirketlerin kendi beyanlarına bırakıldı.
Şu an dolandırıcılıkla mücadelede hizmet veren bir hayır kurumunun başında olan Sir David Green, “Riskleri değerlendirmeden bir orduyu savaşa göndermezsiniz. Bu durumda da aynı şekilde, ortada olan risklerin değerlendirilmesi ve ele alınması gerekirdi” dedi.
Green, geri alınabilecek tüm kredi ödemelerinin alınması gerektiği görüşünde.
Hükümet, dolandırıcılara müsamaha gösterilmeyeceğini söyledi.
BBC, iflas eden şirketlere verilen yüz milyonlarca sterlin paraya ne olduğunu araştırdı.
Bu şirketlerin pek çoğu yasal nedenlerle iflas etse de kredilerin bir kısmının kötüye kullanıldığına dair artan bazı kanıtlar da mevcut. BBC, şu ana kadar yüzlerce şirket yöneticisinin işletmeleri yönetmekten el çektirildiğini buldu.
Bu şirketlerin pek çoğu ilk etapta kredi almaya dahi uygun değildi. Daha önce yapılan bir araştırmaya göre, kredi başvurusu olumlu sonuçlanan şirketlerin yüzde 45’inin ilgili dönemde işlem yaptığına dair hiçbir kanıt göstermediğini ortaya çıkarıyor.
Angus Crawford & Tony Smith / BBC News