İran'da Cumhurbaşkanı Reisi ve heyetinin ölümüyle sonuçlanan helikopter kazası sonrası Türkiye'de 1 günlük milli yas kararı alınmıştı. Bu sebeple 'okullar tatil mi 21 mayıs' araştırmaları başlarken, bayrakların yarıya indirildiği görüldü. Peki, milli yas ilan edildiğinde ne olur? Ulusal yas ne demek?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında düzenlenen kabine toplantısının ardından, helikopter kazasında hayatını kaybeden İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindeki heyet için 1 günlük milli yas ilan edildi. Bu karar doğrultusunda, Türkiye genelinde bayraklar yarıya indirildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaptığı açıklamada, İran halkına ve kazada hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı dileklerini iletti. Bu yas ilanının, Türkiye'nin İran'la olan dostluk ve kardeşlik bağlarını pekiştirdiği vurgulandı.
Milli Yas nedir?
Milli yas, bir ülkenin veya topluluğun, ulusal bir trajedi, acı olay veya kayıp nedeniyle duyduğu üzüntü ve saygıyı ifade etmek amacıyla belirlenen bir dönemi kapsayan resmi bir yas durumunu ifade eder. Milli yas ilan edildiğinde, genellikle bayraklar yarıya iner, kamu etkinlikleri iptal edilir ve toplum genelinde sembolik bir yas dönemi başlar.
Milli yas ilan edildiğinde ne olur?
Milli yasta o milletin tüm mensupları yas ilan etmiş sayılıp eğlence programları, etkinlikler ve spor müsabakalarına ara verilir. Ancak milli yas günleri resmi tatil sayılmaz ve milli yas ilan edilen günlerde işe gidilir.
Ulusal yas ilan edildiğinde bayraklar neden yarıya indirilir?
Milli yaslarda bayrakların yarıya indirilmesi geleneği eski deniz savaşlarına kadar uzanmaktadır. Savaş sonrası yenilen gemi, galip tarafın bayrağını asıyordu. Bunu yapabilmek için de kendi bayrağını yarıya çekerek, üstte yer bırakmak zorundaydı. Hangi ulustan olursa olsun denizde birbirinin yanından geçen gemilerin, geçiş süresince bayraklarını yarıya indirme geleneği, bir saygı ifadesi olarak günümüzde de devam etmektedir.
10 Kasım Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün ölüm günü olduğundan yurdumuzda bayraklar yarıya indirilir. Bunun yanı sıra, ülkemizde en son maden ocaklarında meydana gelen yangın sonucu hayatını kaybeden maden işçileri için Milli Yas ilan edilmiş ve bayraklar yarıya indirilmiştir. Bu duruma birçok ülke de katılarak bayraklarını yarıya indirerek Milli Yas İlan etmişlerdir.
Milli yasta okullar tatil edilir mi?
1 günlük milli yas kararı sonrası okulların tatil olup olmayacağı araştırılmaya başlandı. Milli yaslar ya da ulusal yaslar resmi tatil niteliği taşımadığı için okullar da tatil olmaz. Bu sebeple de öğrenciler eğitimlerin devam edeceklerdir.
Türkiye'de milli yas ilan edilen zamanlar: Ulusal yas ilan edilen olaylar neler?
Türkiye'de geçmişten bu güne ilan edilen Milli Yaslar şu şekilde:
1938 Atatürk’ün Vefatı
Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün cenaze töreninin ardından Türkiye’de Milli Yas ilan edildi. Aynı zamanda birçok ülkede de Atatürk’ün vefatı sebebiyle ulusal yas ilan edilmiştir. 21 Kasım 1938’de Atatürk’ün vefatının ardından Dolmabahçe Sarayı’nın çatısında bulunan Cumhurbaşkanlığı Sancağı yarıya indirildi. Ayrıca tüm ülkede okullar ve resmi daireler kapandı.
1973 İsmet İnönü’nün Vefatı
Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Cumhurbaşkanı olan İsmet İnönü, 25 Aralık 1973’te vefat etmiştir. Cumhurbaşkanı İnönü’nün vefatının ardından Milli Yas ilan edilerek Türk Bayrağı yarıya indirilmiştir. Bakanlar Kurulu toplanarak cenaze töreninin bitimine kadar ülkede yas devam etti.
1989 Ayetullah Humeyni’nin Vefatı
İran İslam Devrimi‘nin Ruhani Lideri Ayetullah Humeyni ölünce, Türkiye Hükümeti 3 Haziran 1989’da ulusal yas ilan etti ve bayrakları yarıya indirtti.
1993 Turgut Özal’ın Vefatı
Türkiye Cumhuriyeti’nin 8. Cumhurbaşkanı olan Tugut Özal,17 Nisan 1993’te hayatını kaybetmiştir. Özal’ın vefatından sonra ülkede 3 günlük ulusal yas ilan edilmiştir.
2001 İkiz Kuleler (11 Eylül) Saldırısı
11 Eylül 2001’de Amerika’daki ticaret merkezleri olan İkiz Kuleler‘e yapılan terör saldırısı sonrasında ,13 Eylül 2001 tarihinde Türkiye’de ulusal yas ilan edilmiştir.
2005 Papa II. Jean Paul’un Vefatı
2 Nisan 2005’te Papa II. Jean Paul hayatını kaybettikten sonra ülkemizde bayraklar yarıya indirilerek ulusal yas ilan edilmiştir.
2011 Japonya Tohoku Depremi Ve Tsunamisi
11 Mart 2011’de, Japonya’nın Tohoku bölgesinde 9.0 büyüklüğünde deprem gerçekleşti. Deprem ve tsunamide çok sayıda insanın hayatını kaybetmesi nedeniyle Türkiye’de de milli yas ilan edilmiştir.
2012 Rauf Denktaş’ın Vefatı
Geçmişten bugüne Türkiye’deki milli yaslar listesine devam ediyoruz; Bu ulusal yaslardan biri de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, 13 Ocak 2012 tarihinde vefat ettikten sonra ilan edilmiştir. Cumhurbaşkanı Denktaş’ın vefatından sonra Türkiye’de 4 günlük milli yas ilan edilmiştir.
2014 Soma Maden Faciası
2014 yılında 3 kere milli yas ilan edildi. İlki Türkiye’yi derinden üzen Soma maden faciası oldu. Soma faciası olarak anılan bu olay; Türkiye’nin Manisa ilinin Soma ilçesindeki kömür madeninde çıkan yangın nedeniyle oluşan bir maden kazasıdır. 301 kişinin hayatını kaybettiği bu facia sonrasında 13 Mayıs 2014 yılında 3 günlük milli yas ilan edilmiştir.
2014 Filistin’deki Koruyucu Hat Operasyonu
8 Temmuz 2014 tarihinde İsrail tarafından Gazze’ye saldırı düzenlendi. Bu saldırıda 1800’ü aşkın Filistinli hayatını kaybetti. Bu olayın ardından Türkiye’de 3 günlük milli yas ilan edildi.
2014 Pakistan’ın Peşaver Kentindeki Saldırı
2014 yılının Aralık ayında Pakistan’nın Peşaver kentine saldırı düzenlendi. Saldırıda birçok kişi yaşamını yitirdi. Olayın ardından Türkiye’de 1 günlük milli yas ilan edildi.
2015 Kralı Abdullah bin Abdülaziz el Suud’un Vefatı
Suudi Arabistan Kralı Abdullah bin Abdülaziz el Suud 24 Ocak 2015 yılında hayatını kaybetti. Kralın vefatı sonrasında Türkiye’de milli yas ilan edildi.
2015 Süleyman Demirel’in Vefatı
Geçmişten bugüne Türkiye’deki milli yaslar listesine devam ediyoruz; Bu ulusal yaslardan biri de Türkiye Cumhuriyeti’nin 9. Cumhurbaşkanı olan Süleyman Demirel, 17 Haziran 2015’te vefat ettikten sonra ilan edilmiştir. Cumhurbaşkanı Demirel’in vefatının ardının Türkiye’de 3 günlük milli yas ilan edilmiştir.
2015 Ankara Garı Saldırısı
10 Ekim 2015 yılında Ankara Garı’nda terör saldırısı gerçekleşti. Bu bombalı saldırının ardından tam 109 kişi vefat etmiştir. Bunun üzerine Türkiye’de 2 gün milli yas ilan edilmiştir.
2016 İstanbul Atatürk Havalimanı Saldırısı
28 Haziran 2016 yılında İstanbul Atatürk Havalimanı’nda bir saldırı gerçekleşti. Türkiye’yi derinden yaralayan bu hain saldırıda 45 kişi hayatını kaybetti. Bunun üzerine ülkede 1 günlük milli yas ilan edildi. Sadece Türkiye’de değil aynı zamanda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhhuriyeti’nde de 1 günlük milli yas ilan edilerek bayraklar yarıya indirilmiştir.
2016 Dolmabahçe Polis Noktası Saldırısı
10 Aralık 2016 yılında gerçekleşen bu hain saldırı, İstanbul’un Beşiktaş ilçesindeki Vodafone Park yakınında ve Maçka Demokrasi Parkı içinde gerçekleştirilen iki ayrı bombalı intihar saldırısı şeklinde olmuştur. Dolmabahçe saldırıları sonucunda 39 emniyet personeli ve 7 sivil vefat etmiştir. Bunun neticesinde 11 Aralık’ta 1 günlük milli yas ilan edilmiştir.
2017 Mısır’daki Sina Camii Saldırısı
24 Kasım 2017’de, Mısır’da Bir-al-Abed kasabasındaki El-Ravda Camisi’ne, Cuma namazı sırasında yaklaşık 40 silahlı kişi tarafından gerçekleştirilen bir saldırı düzenlenmiştir. Bu saldırı neticesinde 309 kişi vefat etmiş ve yaşanan bu olay sebebiyle de Türkiye’de 1 gün milli yas ilan edilmiştir.
2018 Gazze Sınır Protestoları
2018 yılındaki Gazze’de sınır protestolarında hayatını kaybedenler için 15-17 Mayıs tarihlerinde toplamda 3 gün milli yas ilan edilmiştir.
2023 Kahramanmaraş Depremi
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ ın Pazarcık ilçesinde 7.7, Elbistan ilçesinde ise 7.6 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. 10 kentte yıkıcı hasara neden olan depremler sonrasında binalar çöktü. Çok sayıda kişi yaşamını yitirdi. Yaralı sayısı ise on binlerle ifade ediliyor. Depremler sonrası 4. Seviye Alarm verildi. Böylece dünyanın çeşitli ülkelerinden yardımlar da kabul edildi. Depremler neticesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamasıyla birlikte Türkiye’de 6 – 12 Şubat tarihleri arasında 7 günlük Milli Yas ilan edildi.