Yeni Günaydın
Geri

TÜİK: 2023'te Yoksulluk Oranı Azaldı!

Yoksulluk oranı en düşük bölge, yüzde 3,1 ile "Gaziantep, Adıyaman, Kilis" olarak belirlendi
TÜİK: 2023'te Yoksulluk Oranı Azaldı!
Haberler / Gündem
13 Ekim 2024 Pazar 15:00
PAYLAŞ 
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin "Gelir Dağılımı İstatistikleri" bültenini "düzelterek" yeniden yayımladı.

Açıklamada, hane halkı gelirinin bileşeni olan izafi kiranın eksik hesaplanması dolayısıyla gelir dağılımı ve yoksulluk oranlarıyla ilişkili bazı göstergelerde sapmalar meydana geldiği, bu nedenle düzeltilmiş bültenlerin yeniden yayımlandığı belirtildi.


Bu kapsamda, hane halkı kullanılabilir gelirinin, hane halkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer hane halkı büyüklüğüne bölünmesiyle elde edilen "eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirine" göre, en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, 2023'te bir önceki yıla kıyasla 0,7 puan artarak yüzde 48,7 oldu.

En düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay ise 0,1 puan artarak yüzde 6,1'e yükseldi.

Türkiye'de yıllık ortalama hane halkı kullanılabilir geliri, geçen yıl bir önceki yıla kıyasla yüzde 84,1 yükselişle 181 bin 200 liraya çıktı.

Türkiye'de yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri, bir önceki yıla göre yüzde 85,3 artarak 48 bin 642 liradan 90 bin 116 liraya yükseldi.

Yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirlerinde en yüksek tutar, 2022'ye göre 49 bin 415 lira artarak 111 bin 969 lirayla tek kişilik hane halklarının oldu.

Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hane halklarının yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 106 bin 700 lira iken tek çekirdek aileden oluşan hane halklarında bu değerin 92 bin 43 lira olduğu görüldü.

En düşük yıllık ortalama eşdeğer kullanılabilir hane halkı fert gelirine sahip hane halkı tipi ise 70 bin 115 lirayla en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hane halkları oldu.

Yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 89,7 ile lise altı eğitimlilerde görüldü

Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla yükseköğretim mezunlarında 157 bin 851 lira, lise ve dengi okul mezunlarında 114 bin 374 lira, lise altı eğitimlilerde 89 bin 12 lira, bir okul bitirmeyenlerde 63 bin 425 lira ve okuryazar olmayan fertlerde 45 bin 637 lira olarak hesaplandı.

Yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 89,7 ile lise altı eğitimli, en düşük artış ise yüzde 79,6 ile okuryazar olmayan fertlerde kaydedildi.

Esas iş gelirleri sektörel olarak incelendiğinde, en yüksek yıllık ortalama gelirin 121 bin 13 lirayla hizmet sektöründe, en düşük yıllık ortalama gelirin ise 92 bin 632 lirayla tarım sektöründe elde edildiği görüldü. Bir önceki yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 100,9 ile tarım sektöründe gözlenirken bunu yüzde 86,7 ile sanayi izledi. Hizmet sektöründe yüzde 83,2, inşaatta ise yüzde 74,3 artış kaydedildi.

Yıllık ortalama esas iş gelirleri, sırasıyla işverenlerde 408 bin 174 lira, kendi hesabına çalışanlarda 115 bin 622 lira, ücretli maaşlılarda 102 bin 821 lira ve yevmiyelilerde 53 bin 334 lira olarak hesaplandı. Bu dönemde en yüksek artış yüzde 108,1 ile yevmiyelilerde, en düşük artış ise yüzde 80,7 ile ücretli maaşlılarda oldu.

En düşük gelir "Van, Muş, Bitlis, Hakkari" bölgesinde gerçekleşti

Öte yandan, Türkiye'de yaşanan deprem nedeniyle 2023 yılında TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde alan çalışması yapılamadı. Bu nedenle İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) ayrımında verilen bölgesel sonuçlar 25 bölgeyi kapsadı.

Türkiye'de yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri geçen yıl 90 bin 116 lira iken İBBS 2. Düzey bölgeleri itibarıyla en yüksek hesaplanan bölge 124 bin 723 lirayla İstanbul oldu. Burayı, 115 bin 758 lirayla Ankara ve 107 bin 583 lirayla "Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli" bölgeleri izledi. En düşük yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri ise 41 bin 385 lirayla "Van, Muş, Bitlis, Hakkari" bölgesinde gerçekleşti.

Son yapılan araştırmanın sonuçlarına göre, "toplumun en yüksek gelir elde eden yüzde 20'sinin aldığı payın, en düşük gelir elde eden yüzde 20'sinin aldığı paya bölünmesiyle" hesaplanan P80/P20 oranı 7,9 oldu. Bu değerin en düşük gerçekleştiği İBBS 2. Düzey bölgesi 4,9 ile "Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova" olarak belirlendi. Bu bölgeleri 5 ile Zonguldak, Karabük, Bartın ve 5,1 ile Van, Muş, Bitlis ve Hakkari bölgeleri izledi.

Söz konusu oranın en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise 8,1 ile Ağrı, Kars, Iğdır ve Ardahan, 7,8 ile Ankara olarak kayıtlara geçti.

İşsizler çalışmaya başladı

Eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirine göre sıralı yüzde 10'luk gelir grupları itibarıyla fertlerin bir önceki yıla göre yüzdelik geçişleri incelendiğinde, bir önceki yılda birinci yüzde 10'luk grupta olan fertlerin geçen yıl yüzde 52,1'inin, son yüzde 10'luk grupta olan fertlerin ise yüzde 67,3'ünün gelir grubu değişmedi. Ayrıca 2022'de birinci yüzde 10'luk grupta olan fertlerin yüzde 26,4'ünün 2023'te gelir grubu birden fazla yükseldi. Son yüzde 10'luk grupta olan fertlerin ise yüzde 12,1'inin gelir grubu birden fazla düştü.

Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması panel verilerinden elde edilen sonuçlara göre, 2022'de işsiz olan fertlerin yüzde 42,4'ü geçen yıl çalışmaya başladı. Faaliyet durumu 2022'de "çalışan" olarak belirlenen fertlerin 2023'te yüzde 90,6'sı çalışma hayatına devam etti. Bir önceki yıl iş gücüne dahil olmayan fertlerin ise yüzde 10,2'si iş gücüne katıldı.

Türkiye'de 2023'te göreli yoksulluk oranı yüzde 13,5 oldu

TÜİK, 2023 yılı "Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri"ni de yayımladı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin "Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri"ni düzelterek yeniden yayımladı. 

TÜİK'ten yapılan açıklamada, hane halkı gelirinin bileşeni olan izafi kiranın eksik hesaplanması dolayısıyla gelir dağılımı ve yoksulluk oranlarıyla ilişkili bazı göstergelerde sapmalar meydana geldiği, bu nedenle düzeltilmiş bülten ve tabloların yeniden yayımlandığı belirtildi.

Buna göre, eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı 2023'te 0,9 puan azalarak yüzde 13,5 oldu. Medyan gelirin yüzde 60'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre hesaplanan yoksulluk oranı ise son yılda 0,3 puan azalarak yüzde 21,3 olarak tespit edildi.

Eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 40'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,6 puanlık azalış ile yüzde 7 olarak gerçekleşti. Medyan gelirin yüzde 70'i dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre hesaplanan yoksulluk oranı ise bir önceki yıla göre 0,3 puanlık azalışla yüzde 29 oldu.

Hane halkı tipine göre eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığında, çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hane halklarında yoksulluk oranı, bir önceki yıla göre 4 puan azalarak yüzde 7,7'ye, tek kişilik hane halklarında yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0,2 puan azalarak yüzde 7,3'e geriledi.

En az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hane halklarının yoksulluk oranı 2,6 puan azalarak yüzde 17'ye, tek çekirdek aileden oluşan hane halklarının yoksulluk oranı ise 0,6 puan azalarak yüzde 13,3'e düştü.

Maddi ve sosyal yoksunluk oranı

Maddi ve sosyal yoksunluk oranı hesabında hane düzeyinde otomobil sahipliği, ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme, evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek yiyebilme, evin ısınma ihtiyacını karşılayabilme ve mobilyaları eskidiğinde değiştirebilme durumu değişkenleri sorgulandı.

Bu oran için fert düzeyinde toplanan değişkenler ise eskimiş giysilerin yerine yenisini alabilme, düzgün iki çift ayakkabıya sahip olabilme, ayda en az bir kez tanıdıkları ile toplanabilme, ücretli boş zaman faaliyetlerine katılabilme, kendini iyi hissetmek için bir miktar para harcayabilme ve kişisel amaçlı kullanım için internet sahipliği olarak belirlendi.

Söz konusu maddelerden 13'ünün en az 7'sini karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan maddi ve sosyal yoksunluk oranı, 2022 yılında yüzde 16,6 iken 2023 yılı anket sonuçlarında 2,2 puan azalarak yüzde 14,4 oldu.

Sürekli yoksulluk oranı yüzde 13

Dört yıllık panel veri kullanılarak hesaplanan sürekli yoksulluk oranı, eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60'ına göre son yılda ve aynı zamanda önceki üç yıldan en az ikisinde de yoksul olan fertleri kapsıyor.

Bu çerçevede, 2023 yılı anket sonuçlarına göre sürekli yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 1 puan azalarak yüzde 13 olarak hesaplandı.

Göreli yoksulluk oranı en düşük bölge "Gaziantep, Adıyaman, Kilis"

Ülkede yaşanan deprem nedeniyle 2023'te TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde alan çalışması yapılamadığı için İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) ayrımında verilen bölgesel sonuçlar 25 bölgeyi kapsıyor.

İBBS 2. Düzey bölgelerinin her biri için eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50'sine göre hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranı en yüksek bölgeler yüzde 16,6 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) ve TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop), yüzde 13,9 ile TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) oldu.

Göreli yoksulluk oranı en düşük bölgeler ise yüzde 3,1 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), yüzde 6,7 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) ve TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) olarak belirlendi.

Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olan fertlerin oranı yüzde 30,7

Göreli yoksulluk, maddi ve sosyal yoksunluk ve düşük iş yoğunluğu göstergelerinin en az birinden yoksun olma durumu olarak açıklanan yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olan fertlerin oranı yüzde 30,7 oldu.

Bu oran yaş gruplarına göre incelendiğinde, 0-17 yaş grubunda yüzde 40,1, 18-64 yaş grubunda yüzde 28, 65 yaş ve üstü yaş grubunda ise yüzde 23,1 olarak tahmin edildi.

Kendilerine ait bir konutta yaşayanların oranı yüzde 56,2 oldu

Oturulan konuta sahip olanların oranı bir önceki yıla göre 0,5 puan azalarak 2023'te yüzde 56,2 olarak hesaplanırken, kirada oturanların oranı yüzde 27,8, lojmanda oturanların oranı yüzde 0,9, kendi konutunda oturmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise yüzde 15,1 olarak belirlendi.

Konutun izolasyonundan dolayı ısınamama en çok karşılaşılan konut ve çevre problemi olarak belirlendi. Kurumsal olmayan nüfusun yüzde 32,6'sı konutunda izolasyondan dolayı ısınma sorunu yaşarken, yüzde 32'si sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri gibi problemlerle, yüzde 19,8'i trafik veya endüstrinin neden olduğu hava kirliliği, çevre kirliliği veya diğer çevresel sorunlarla karşılaştı.

Taksit ödemeleri veya borçları olanların oranı yüzde 58

Bir önceki yıla göre konut alımı ve konut masrafları dışında borç veya taksit ödemesi olanların oranı 1,4 puan azalarak yüzde 58'e geriledi. Nüfusun yüzde 5,7'sine bu ödemeler yük getirmezken, yüzde 14,9'una çok yük getirdi. Konut masraflarının çok yük getirdiği hanelerin oranı 0,3 puan artarak yüzde 17,5 olurken, bu masrafların biraz yük getirdiği hanelerin oranı 8,8 puan artarak yüzde 66,5'e yükseldi. Konut masraflarının yük getirmediğini belirten hanelerin oranı bir önceki yıla göre 9,2 puan azalışla yüzde 15,9 hesaplandı.

Hanelerin yüzde 58,8'i evden uzakta bir haftalık tatil masraflarını, yüzde 39,2'si iki günde bir et, tavuk ya da balık içeren yemek masrafını, yüzde 31,8'i beklenmedik harcamaları, yüzde 19,5'i evin ısınma ihtiyacını, yüzde 64,2'si eskimiş mobilyaların yenilenmesini ekonomik olarak karşılayamadığını beyan etti.

 

YORUM EKLE

Yorumunuz gönderildi
Yorumunuz editör incelemesinden sonra yayınlanacaktır

YORUMLAR

 ?Gardaş
 13 Ekim 2024 Pazar 20:21
:) bu ne oluyor

DİĞER HABERLER

Sayfa başına gitSayfa başına git
Facebook Twitter Instagram Youtube
GÜNDEM EKONOMİ POLİTİKA DÜNYA MEDYA SPOR YAZARLAR FOTO GALERİ VİDEO GALERİ SAĞLIK MAGAZİN KÜLTÜR-SANAT TEKNOLOJİK YAŞAM BUGÜN NEYE ZAM GELDİ DİKKAT! İLGİNÇ HABERLER
Masaüstü Görünümü
İletişim
Künye
Copyright © 2024 Yeni Günaydın