Futbol kulüpleri, pandeminin olumsuz etkilerini silmeye başladı. Kulüplerin, 2021-22 sezonu gelirlerini önceki yıla göre yüzde 117 artış gösterdi. Futbol ekonomisti İsmail Güneş, kulüplerin gelir artışını ve mali tablolarını değerlendirdi
Türk futbolunun en önemli sorunlarının başında ekonomik sıkıntılar geliyor.
Aktif Bank'ın 2016'dan bu yana yayınladığı futbol ekonomisi raporunun yeni sayısına göre Türk futbolu, pandeminin yaralarını yavaş yavaş sarmaya başladı.
Türk futbolunun ekonomik görünümünün incelendiği raporda kulüpler geçen sezonu, 2020-21'e göre artıda kapattı.
Kulüpler, maç günü gelirlerini 2019-2020 sezonuna göre yüzde 10 oranında artırarak 600 milyon liraya yükseltti.
Rapora göre, "Dört Büyükler" 2021-2022'de lisanslı ürün satışı, isim hakkı, sponsorluk, reklam ve maç hasılatları, kombine kart, loca gelirlerini yüzde 117 artırarak 2,8 milyar liraya çıkardı.
Bu rakam pandeminin etkisindeki 2020-21 sezonunda 1,28 milyar olarak gerçekleşmişti.
Buna karşın "Dört Büyükler"in borçları da yükselişini sürdürüyor.
Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor'un borçları 20 milyar lirayı aşmış durumda.
Süper Lig kulüplerinin toplam borçları ise 25 milyar lira bandında seyrediyor.
Pandemiyle artan ekonomik daralma salgın sonrası düzelerek gelecek için umut verse de yüksek kur, geçmiş borçlar ve faizler kulüplerin elini kolunu bağlamış durumda.
"Artış çok iyimser değil çünkü resmi enflasyon bu düzeylere yakın"
Futbol ekonomisti Doç. Dr. İsmail Güneş, kulüplerin pandemi sonrası gelir artışlarını ve borç sarmalından çıkış yollarını Independent Türkçe'ye değerlendirdi.
Aktif Bank'ın raporundaki rakamlar için "çok iyimser değil" yorumu yapan Güneş, "2020-21 sezonunda maç günü gelirlerinde yüzde 10'luk artış var. 600 milyon liraya yükselmeyi başarmış. Burada göz ardı edilmemesi gereken nokta konuştuğumuz rakamlar cari fiyatlar" dedi.
Cari fiyatların enflasyonist ortamda üst düzeye çıkabileceğini belirten Güneş, "Türk lirası olarak baktığınız zaman yüzde 110'luk artış gayet normal. Çünkü resmi enflasyon zaten bu düzeylere yakın" diye konuştu.
"Rakamları reel bazda değerlendirmek daha doğru olur, cari fiyatlar yanıltıcı olabilir"
Rakamların artışında futbola olan özlemin giderilmesinin de büyük etkisi olduğunu ifade eden Güneş, "Pandeminin bitmesiyle sektörün kendisini toparlamaya başlaması gayet normal. Ama bu rakamları reel bazda değerlendirmek daha doğru olur. Yüzde 117'lik cari fiyatlar yanıltıcı olabilir" ifadelerini kullandı.
"Hiçbir kulübün geliri borcunu karşılamıyor"
Futbol kulüplerinin finansal darboğazda olduğunu ve işletme sermayelerinin negatif olduğuna dikkati çeken Güneş, şöyle konuştu:
Kulüplerin kısa vadeli yükümlülükleri oldukça yüksek ve bu yükümlülükler içerisinde dövize endeksli borçlar var. Özellikle yabancı transferlerin döviz üzerinden gerçekleşmesi nedeniyle çok ciddi bir sıkıntı var. Hiçbir kulübün geliri borcunu karşılamıyor. Dolayısıyla burada bir finansal sıkıntı var. Gelirleri arttırmak, sorumsuz ve gereksiz harcamaları kısmak zorundalar. Buna bir de finansal fairplay baskısı eklendiğinde kulüpler için kaçınılmaz olarak küçülme, altyapılara yönelme ayağını yorganına göre uzatma politikası gerekli.
"1-2 kulübün satılması Türk futbolunu düze çıkartmaz, burada yılların sorunu var"
Kulüplerin bu adımları kısa vadede atmasının mümkün olmayacağını, UEFA ve Finansal Fair Play kurallarının da göz ardı edilmemesi gerektiğini düşündüğünü dile getiren Güneş, "Bu koşullarda bunu gerçekleştirmek çok zor. Sadece Türkiye için değil dünyadaki bu ekonomik durumda vahim durumda. Bu nedenle kulüplere kolaylık sağlanması zorunlu. Aksi takdirde zamanla buna uymayan kulüplerin rekabette geri kalacağını, küçülerek alt liglere düşmek ya da kapanma noktasına gelebileceklerini düşünüyorum" yorumunu yaptı.
Borçlar konusunun kulüplerin satışıyla çözülemeyeceğini bunun lokal çözümler üreteceğini düşüşnen Güneş, sözlerini şöyle noktaladı:
1-2 kulübün iyi paralara satılması Türk futbolunu maalesef düze çıkartmaz. Burada yılların sorunu var. İktisadi, rekabet hukuku açısından doğru yönetilmemiş bir sektörü birden FFP, UEFA uygulamalarıyla terbiye etmeye, düzenlemeye çalışıyorsunuz. Bu sektör yıllardır bu regülasyonlara uygun davranmamış. Dolayısıyla bu zaman alacak bir uygulama.