Avrupa'nın pek çok ülkesinde olduğu gibi İspanya'da da ciddi boyutlara ulaşan ilaç tedarik sorunu son bir yılda yüzde 150 artış gösterdi.
İspanyol eczaneleri 2022'de 403 ilaca erişiminde sıkıntı yaşarken, sinir (yüzde 20), kalp (yüzde 19), sindirim sistemi (yüzde 14), solunum (yüzde 13) ve kas (yüzde 9) hastalarının kullandığı ilaçların genel sorunun 4'te 3'ünü teşkil ettiği açıklandı.
Merkezi Madrid'de bulunan İspanya Eczacılar Odası Genel Konseyi, ülkedeki yaklaşık 22 bin eczaneden 10 bin kadarının ilaç tedarik merkezi olduğunu, tüm Avrupa'da salgın öncesinde başlayan ilaç sıkıntısının her geçen yıl daha da artarak şu anda ciddi boyuta ulaştığını duyurdu.
Konsey yayımladığı raporda, eczanelerin geçen yıl 403 ilaca ulaşımda sorun yaşadığını, bir yıl öncesine göre 2022'de ilaç sıkıntısının yüzde 150 arttığını ve tedarikin normalden fazla süreyle, 4-5 haftaya kadar uzadığını vurguladı.
İspanya Eczacılar Odası Genel Konseyi Direktörü Antonio Blanes Jimenez, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Sadece bugünün sorunu olmayan ilaç sıkıntısı bizi çok etkileyen ve büyüyen bir sorun. 2019 ilaç tedarikinde en zorlu yıldı. Daha sonra Kovid-19 döneminde oldukça azalmıştı ama 2022'de tekrardan yükselişe geçti" dedi.
İlaç sorununda İspanya'nın Avrupa'nın geri kalan ülkelerinden farklı bir yerde olmadığını, krizin altında farklı faktörler olduğunu ifade eden Blanes, "Çin, Hindistan gibi ilaç üretiminin belli ülkelerde yoğunlaşması, Rusya-Ukrayna savaşının Avrupa'da neden olduğu ürün ve malzeme eksikliği, talebin fazla olduğu solunum sorunu gibi belli başlı hastalıklarda üretimin yoğunlaşması ya da Avrupa'nın geri kalanına göre İspanya'da ilaç fiyatlarının daha düşük olması başlıca sebepler arasında sıralanabilir" değerlendirmesini yaptı.
'Sorunun azalacağına dair bir öngörümüz şu anda yok'
İlaç sektöründe mevcut verilere göre, 2023 için de olumlu bir öngörünün olmadığını kaydeden Blanes, "Sorunun azalacağına dair bir öngörümüz şu anda yok. Zira bizim çalışmalarımız tedarik sorunu eğrisinin yukarı doğru çıkmaya devam edeceğini gösteriyor. Bu endişe verici olsa da vatandaşlara sakin olunması çağrısında bulunuyoruz. Çünkü 10 eczaneden 9'u hastalara istedikleri aynı ilacı olmasa da benzerini verme erişimine sahip" ifadelerini kullandı.
Blanes ayrıca, Avrupa Birliği ülkelerinin geneline oranla İspanya'da ilaç fiyatlarının daha ucuz olduğunu söyleyerek mevcut krizin de etkisiyle yıl içinde ilaç fiyatlarının artmasına yönelik sektörün resmi bir talebinin olduğunu ve artışın kaçınılmaz olacağını söyledi.
'Günlük siparişlerimizin yarısından fazlası gelmiyor'
İspanyol eczacı Maria Carmen Sanz da "Her gün artan bir sorun ve günlük siparişlerimizin yarısından fazlası gelmiyor. Bize gelen hastalarımız ihtiyaçları olan ilaçları maalesef alamıyor. İşin kötü yanı ilaç sıkıntısının gerçek nedenini bilmiyoruz. Bize hiçbir açıklama yapılmıyor" şeklinde konuştu.
İlaç sıkıntısının çalışma yöntemlerini de değiştirmek zorunda kaldığını, her zaman kullandıkları dağıtıcıların dışında yeni firmalara yöneldiklerini, birbirlerine yakın eczacılar arasında küçük gruplarla ortak bir ağ oluşturularak eksiklerin giderilmeye çalışıldığını aktaran Sanz, "Amacımız sadece hastalara en iyi hizmeti verebilmek ama bazen ilaçların 4-5 hafta geç geldiği ya da hiç gelmediği oluyor" ifadelerini kullandı.
Sanz, "İlaç raflarımın birçoğu boş. Reçetesizlerde sorun yok ama reçeteli olan parasetamol ilacım 1 tane kaldı. Siparişlerimizi önceden veriyoruz ama ne zaman geleceğini ya da gelip gelmeyeceğini bilmiyoruz" dedi.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütünün (OECD) verilerine göre, ekonomisi en gelişmiş 34 ülke arasında İspanya, kişi başına en fazla eczanenin olduğu ülke konumunda bulunuyor.
OECD raporlarında her 100 bin kişiye ortalama 25 eczane düşerken, İspanya'da bu sayı 47 olarak belirtiliyor.