Şemsiye Devrimi'ne katılanların bilgileri, Çin Komünist Partisi'nin elindeydi
ABD'de açılan davada, TikTok'un Çin'in Hong Kong Özel İdari Bölgesi'ndeki protestocuların bilgilerini Pekin yönetimiyle paylaştığı iddia edildi.
TikTok'un mühendislik biriminin eski yöneticisi Yintao Yu, Kaliforniya eyaletindeki San Francisco Yüksek Mahkemesi'ne yaptığı şikayette, sosyal medya platformunun sahibi ByteDance şirketinin, eylemcilerin bilgilerini Çin Komünist Partisi (ÇKP) üyeleriyle paylaştığını öne sürdü.
Yu, Hong Kong'da 2014'te düzenlenen ve "Şemsiye Devrimi" diye anılan hükümet karşıtı protestolara katılan göstericilerin verilerinin Pekin yönetiminin erişimine sunulduğunu savundu.
Buna göre Çin merkezli ByteDance şirketi, sosyal medya uygulaması üzerinden o dönem protestolarla ilgili içeriklere erişenlerin kimlik bilgilerini depolayarak, bunları yetkililerle paylaştı.
Yu, 2018'de düzenlenen büyük yürüyüşe katılan eylemcilerin bilgilerinin de aynı yöntemle depolanarak paylaşıldığını ileri sürdü.
Birleşik Krallık'ın kamu yayımcısı BBC'ye konuşan ve kimliğini paylaşmayan ByteDance sözcüsüyse iddiaları reddederek, buna karşı yasal işlem başlatmayı değerlendirdiklerini söyledi.
"Şemsiye Devrimi"
Çin'in yasama organı Ulusal Halk Kongresi'nin Daimi Komitesi, 31 Ağustos 2014'te aldığı kararla, 2017'de yapılacak baş yönetici seçiminde adayların Pekin yönetimi tarafından ön değerlendirmeye tabi tutulmasını istemişti.
Hong Kong'daki muhalif kesimlerse bunun bölgedeki seçimlere müdahale olarak görerek sokağa dökülmüştü.
Polisin biber gazıyla yaptığı müdahalelere şemsiyelerle karşı koyan eylemciler, 79 gün boyunca protestolarını sürdürmüştü. Gösterilerin ardından Hong Kong yönetimi, seçim reformu önerisini reddetmişti.
2018'deki yürüyüşse Hong Kong'un Çin'e devrinin 21. yıldönümünde gerçekleşmişti. Eylemciler, yerel yönetime ve Pekin hükümetinin bölgede artan nüfuzuna karşı protesto düzenlemişti.
Hong Kong, Birleşik Krallık'la Çin arasında 1898'de imzalanan "kira sözleşmesiyle" Londra yönetimine teslim edilmişti. Daha sonra taraflar arasında 1984'te imzalanan ortak deklarasyonla 1997'de Çin'e devredilmişti.
Deklarasyon kapsamında Hong Kong'un basın, ifade, toplanma ve inanç özgürlüklerinin yanı sıra bağımsız idari ve hukuki yapısını koruyarak, 2047'ye kadar Pekin yönetimine bağlı kalmasına karar verilmişti.
ABD de TikTok'a yasak getirmişti
2017-2018'de TikTok'un eski yöneticiliğini yapan Yu'nun davası, TikTok'un casusluk iddialarıyla gündemde olduğu bir dönemde gerçekleşti.
ABD'nin Montana eyaleti, "Çin için istihbarat topladığı" gerekçesiyle sosyal medya platformunun yasaklanmasına karar vermişti. Geçen ay onaylanan yasak, 1 Ocak 2024'te yürürlüğe girecek.