Ekonomistlerden Kavcıoğlu'na Çağrı''

"Ucuz kredi kullanıp döviz ve araba alıyorsunuz, hepinizin listesi elimizde var" diyen Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu'na ekonomistler tepki gösterdi

- Tüketici kredisi almak istiyorum.

- Ne kadar?

- 40 bin lira.

- Eviniz, arabanız var mı? 

- Var

- 40 bin lirayı ne amaçla kullanacaksınız? 

- Çocuğumun düğün masrafları için kullanacağım. İyi de bu soruları niye soruyorsunuz? 40 bin lirayı geri ödeyemezsem evime arabama mı ortak olacaksınız?

- Emekli bir yurttaşsınız. Ödememe durumunda maaşınızda kesinti yapılamıyor. Ayrıca bizden aldığınız krediyle dolar, euro, altın veya kripto para alamazsınız.

Bu diyalog, tüketici kredisi için başvuran bir vatandaş ile bir kamu bankası çalışanı arasında geçti. 

Üç ay önce yapılan başvuru hala inceleme aşamasında. Emekli vatandaş maaş müşterisi olduğu devlet bankasında talep ettiği tüketici kredisini alamadı. 

Kamu bankalarında kredilerin durdurulduğunu dün İstanbul Sanayi Odası Meclisi'nin toplantısında bir konuşma yapan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu da doğruladı. 

"HEPİMİZİN LİSTESİ ELİMİZDE"

Kavcıoğlu sadece krediler konusunda bankalara bir talimat gittiğini söylemesinin yanı sıra başka bir hususu da ifade etti. 

TCBM Başkanı Kavcıoğlu, "Krediyi çekip döviz alırsanız, araba alırsanız nasıl enflasyonla mücadele edeceğiz? Kredileri bu yüzden durdurduk. Ucuz kredi kullanıp döviz ve araba alıyorsunuz, hepinizin listesi elimizde var" dedi. 

Başkan Kavcıoğlu'nun ellerinde olduğunu ifade ettiği liste hem tepkiye yol açtı hem de merak konusu oldu. 

Öncelikle bankalarda kredi alarak döviz, araba veya gayrimenkul alanlar kim? Merkez Bankası bunların listesini tutuyor mu? Aldıkları kredileri amacına uygun kullanmayan sanayiciler kimler? 

Konuyu Independent Türkçe'ye yorumlayan ekonomistler, Kavcıoğlu'nun çıkışını eleştirdi. 

Ekonomist Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, ilk tepkisini Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun üslubuna gösterdi. 

Kavcıoğlu'nun sanayicilerle konuşmasını doğru bulmadığını belirten Uzunoğlu, "Başka kesimlerle öyle konuşursa sorun yok ama sanayiciye öyle konuşması sorun" dedi. 

Sadi Uzunoğlu'na göre sanayicinin derdi döviz alıp bununla ticaret yapmak. Para kazanmak için dövizi tutmaz. Kur farkından para kazanmaya da çalışmaz.

"Sanayici işinden para kazanmaya çalışır" diyen Uzunoğlu, "Şu anda üretimin ithalata bağımlılığı dikkate alındığında sanayicinin ciddi anlamda dövize ihtiyacı var" ifadelerini kullandı.

Otomobil satan veya bir galericiye ya da al-satçıya söylenecek lafların sanayicilere yönelik söylenmesinin doğru bir yaklaşım olmadığını vurgulayan Uzunoğlu, "'Elimizde liste var' ne demek? Bu polisiye bir iş, üzüldüm doğrusu. Liste tutmak Merkez Bankası'nın işi değil. Ne alakası var? Elbette sanayici araba da başka bir şey de alabilir. İhtiyacı vardır alıyor. ‘Alamazsın' mı diyeceğiz" diye konuştu. 

Sanayicinin kredi almasının paradan para kazanma amaçlı olmadığını, işini büyütmek ve üretime katkı sağlamak olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, şunları söyledi: 

"Eğer bir sanayici yüzde 40 ile döviz alıyorsa o onun problemi. Bir sanayici yüzde 40 maliyetle döviz alıyorsa mutlaka ihtiyacı vardır. Kredi alması paradan para kazanma amaçlı değildir. Kur yüzde 40'tan fazla mı artar ki döviz alıyor? Dolayısıyla sanayici yüzde 40 faiziyle döviz alıyorsa bunun nedeni ithalattır. Sanayici kur farkı kaynaklı para kazanmak için almaz." 

"ELİNİZDE LİSTE AVRSA ÇIKIN AÇIKLAYIN"

Ekonomist Dr. Sabri Öncü de Şahap Kavcıoğlu'nun sanayicilere yönelik çıkışına tepkili. 

Merkez Bankası Başkanı'nın ifadelerinin başka bir ülkede kullandığı hayal bile edemediğini dile getiren Öncü, "Böyle bir ifade, konuşma tarzı olmaz. Kullanılan üslup çok yanlıştır. Merkez Bankası Başkanı'nda böyle bir üslup olur mu?" diye sordu. 

Merkez Bankası'nın işinin liste tutmak değil, ülkesinin para politikasını yönetmek olduğunu hatırlatan Öncü, "Onların elinde böyle bir liste olamaz. Böyle iddiaları varsa çıkarsınlar açıklasınlar. Kim ne kadar kredi almış, o krediyle ne kadar araba, yat almış açıklayın hepimiz öğrenelim. Madem biliyorsunuz, bunu bir tehdit olarak kullanmayın, açıklayın da halk da öğrensin" çağrısında bulundu. 

Kavcıoğlu'nun çıkışı için "Akıllara durgunluk veren bir şey" yorumu yapan Dr. Sabri Öncü, "Bir ülkenin Merkez Bankası o ülkenin sanayicilerine ya da onları temsil eden İstanbul Sanayi Odası Başkanı'na böyle ifadeler kullanamaz, olacak iş değil. Başka bir ülkede bu olsa anında istifası istenir. Ancak benzer meselelere çok rastlar olduk. Hazine ve Maliye Bakanı'nın kullandığı ifadeler de hiç akla yakın değil. Zıvanadan çıkmış durumda, diyecek başka bir şey bulamıyorum" değerlendirmesinde bulundu.

"MERKEZ BANKASI BAŞKANI SANAYİCİLERİ TEHDİT ETTİ"

Eski bankacı Prof. Dr. Şenol Babuşcu da Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu'nun İstanbul Sanayi Odası'nda yaptığı konuşmasının çok yanlış bulanlardan. 

Kavcıoğlu'nun hem kur korumalı TL vadeli mevduat hesapları (KKMH) hem de kredilere ilişkin hesaplamaların doğru olmadığını savunan Babuşcu, "Merkez Bankası Başkanı'na konuşma yasağı olmalı" dedi.

"Dün ve bugün yaptığı konuşmalar gösterdi ki konuşmaması daha iyi olacak" yorumunda bulunan Prof. Dr. Şenol Babuşcu, "'Ucuz kredilerle döviz alıyorsunuz. Hepinizin listesi elimizde" demekle Merkez Bankası Başkanı sanayicileri tehdit ettiğini öne sürdü.

INDEPENDENT / ABDÜLHAKİM GÜNAYDIN