Bilim insanları bu tür gezegenlerin oluşumuna dair anlatıyı yeniden yazabilecek "yasak" bir dünyaya sahip bir gezegen sistemi buldu.
Gezegen, bizim Jüpiter'imize benzeyen büyük, gaz devi bir gezegene sahip. Ancak yıldızı, Jüpiter'in sadece 4 katı büyüklüğünde bir kırmızı cüce.
Bilim insanları daha önce bu kadar küçük bir yıldızın bu kadar büyük, gazlı bir gezegene ev sahipliği yapmasının muhtemel olmadığını düşünüyordu.
Araştırmayı yöneten, Carnegie Bilim Enstitüsü'nden Shubham Kanodia, "Ev sahibi yıldız TOI-5205, Jüpiter'den sadece 4 kat kadar büyük ama bir şekilde Jüpiter büyüklüğünde bir gezegen oluşturmayı başarması son derece şaşırtıcı!" diyor.
Bu tür M-tipi cüce yıldızların etrafında daha önce de gaz devleri oluşmuştu. Ama yeni keşfedilen yıldız daha genç ve daha düşük kütleye sahip.
Bilim insanları gezegene, yörüngesinde döndüğü yıldıza ithafen TOI 5205b adını verdi.
Kanodia, "TOI-5205b'nin varlığı, bu gezegenlerin doğduğu diskler hakkında bildiklerimizi derinleştiriyor" diyor.
Başlangıçta diskte ilk çekirdeği meydana getirmek için yeterli kayalık malzeme yoksa, o zaman gaz devi gezegen meydana gelemez. Ve sonunda eğer disk muazzam çekirdek oluşmadan önce buharlaşırsa, o zaman da gaz devi gezegen meydana gelemez. Yine de TOI-5205b bu bariyerlere rağmen oluştu.
Gezegen oluşumuna ilişkin mevcut nominal anlayışımıza göre TOI-5205b var olmamalı; o bir "yasak" gezegen.
TOI 5205b, muhtemel bir gezegen olarak ilk kez NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu, yani TESS tarafından tespit edildi. TESS, "geçiş" diye bilinen ve gezegenler yıldızlarının önünden geçerken meydana gelen ışık azalmasına dair bir belirti arıyor. TOI 5205b, gezegen ve yıldızın nispeten benzer olan boyutları nedeniyle dikkat çekiciydi. Bu, ışığın yaklaşık yüzde 7'sini engellediği ve bilinen en büyük geçişlerden biri olduğu anlamına geliyor.
Ardından daha fazla teleskopla inceleme yapan bilim insanları, bunun bir gezegen olduğunu ve imkansız olduğu düşünülen bir boyutta göründüğünü doğruladı.
Araştırmacılar halihazırda NASA'nın kısa süre önce fırlatılan James Webb Uzay Teleskobu'nu kullanarak bu dünya üzerinde daha fazla araştırma yapmayı umuyor. Geçişin çok büyük olması, bu gözlemlerin özellikle verimli olacağı ve bileşiminin yanı sıra doğumunun olağandışı öyküsüne de ışık tutacağı anlamına geliyor.
GÜNDEM
Sayfa başına git
