Türkiye, nasıl ki yeni bir hayat umuduyla çeşitli ülkelerden göçmenlerin akınına uğruyorsa pek çok Türk vatandaşı da daha iyi bir hayat için dünyanın farklı yerlerinde şansını deniyor.
Buna dair ilginç bir iddia geçen günlerde Ağrı'yı ziyaret ederek temaslarda bulunan CHP heyetinde yer alan İstanbul Milletvekili Yüksel Mansur Kılınç'tan geldi.
Ağrı ziyareti sırasında çok sayıda vatandaş ve sivil toplum temsilcisiyle görüşen Kılınç, yaptığı yazılı basın açıklamada, "Türkiye-İran sınırından binlerce kaçak göçmen Türkiye'ye geçiş yaparken çoğu üniversite mezunu Ağrılı genç de kaçak yollarla Kanada'ya gidiyor" dedi.
30 BİN KİŞİNİN GİTTİĞİ ÖNE SÜRÜLÜYOR
Kılınç, Ağrı'nın ilçelerinde, köylerinde vatandaşlarla yaptıkları görüşmelerde kendilerine son 3 yılda yaklaşık 30 bine yakın gencin Kanada'ya göç ettiğinin aktarıldığını belirtti.
Ağrılı gençlerin insan kaçakçılarına 10 ila 15 bin dolar para vererek Kanada'ya gitmek için akrabalarından veya tefecilerden borç aldıklarını aktaran Kılınç, "Bazı aileler toprağını, hayvanlarını satıyor. Bazıları akrabalarından bazıları ise tefecilerden borç para alarak çocuklarını Kanada'ya gönderiyor. Ağrılı vatandaşlar, bize kentten göç edenler arasında mühendis, doktor, hemşire, avukatların da bulunduğunu söyledi" diye konuştu.
KANADA'YA UZANAN UMUT YOLCULUĞU AĞRI'DA HERKESİN DİLİNDE
Kılınç'ın dile getirdiği iddialar geçen yıllarda kimi yerel ve ulusal basın organlarında yer almış ancak bu kadar detay verilmemişti.
Basın açıklamasının ardından Ağrı'da farklı isimlere ulaşarak iddiayı sorduk ve neredeyse hepsinden Kılınç'ı doğrulayan ve birbirleriyle örtüşen cevaplar aldık.
Öyle ki Türkiye'nin en doğusundaki şehirlerden biri olan Ağrı ile dünyanın öbür ucundaki Meksika, ABD ve Kanada arasında şaşırtıcı bir bağ oluşmuş vaziyette.
"1000 KİŞİ GİTTİ" DİYEN DE "30 BİN" DİYEN DE VAR
Görüştüğümüz bazı isimler, gidenler arasında yakınları da olduğu için isim vermek istemediler.
Gidenlerin sayısına dair ise muhtelif rakamlar var. En az 1000 kişi diyenden tutun da 30 bin gibi hayli yüksek rakamları dile getirenler de bulunuyor.
Ancak kesin olan şu ki bu göçten Ağrı'da neredeyse 7'den 70'e yetmişe herkesin haberi var. Pek çok aileden en azından bir kişi bu yolculuğa çıkmış veya çıkmak istiyor.
5 YIL ÖNCE BAŞLADI AMA SON 2 YILDIR ARTTI
Dediğimiz gibi konuştuğumuz kişilerin verdikleri bilgiler ufak nüanslar dışında birbirleriyle örtüşüyor.
Hepsini tek tek vermek yerine öncelikle ismiyle görüş beyan etmekten kaçınmayan Ağrılı iş insanı Bünyamin Aslan'ın anlatımlarını aktaralım.
Aslan'ın verdiği bilgiye göre 5 yıl önce başlayan bu göç özellikle son 2 yıldan beri artmış durumda.
Ağrı yoğunlukta olmakla birlikte Türkiye'nin her yerinden insanın da aynı yol ile Kanada'ya gittiğini belirten Aslan'a göre bu yolculuk 15 bin dolara mal olabiliyor.
MEKSİKA'NIN TERCİH EDİLMESİNİN NEDENİ VİZE ALMANIN KOLAY OLMASI
Aracılık yapan kaçakçılarla anlaşma sağlandıktan sonra 5 bin dolar yolculuk başlangıcında peşin ödeniyor.
Geri kalan 5 bin dolar ise ABD'ye veya Kanada'ya ulaşınca gencin burada olan yakınlarınca aracılara ödeniyor.
İlk 5 bin doların alınmasının ardından İstanbul'a getirilen gençler alınan uçak biletleri ve çıkarılan turizm amaçlı elektronik vizeler ile Meksika'ya uçuyor.
Meksika'nın tercih edilmesinin nedeninin Türk vatandaşlarına vize vermekte zorluk çıkarmaması olduğu iddia edilmekte.
ABD'YE KAÇAK YOLLARLA GEÇİYORLAR
Aslan'ın verdiği bilgiye göre bundan sonraki süreç şöyle gelişiyor:
Organizasyonu yapan kişilerin Meksika'da bağlantılarınca karşılanıp bir 2 gün otellerde bekletilen gençler, ardından ABD sınırına yakın noktalara getirilerek fazla zaman geçirmeden yine kaçak yollardan bu ülkeye geçiriliyor.
EL PASO KENTİNDE KAMPTA KALIYORLAR
Independent Türkçe'ye konuşan ancak adını vermek istemeyen bir başka Ağrılı iş insanına göre Meksika'dan ABD'ye yapılan geçişlerden sonra ilk durak Teksas'ın Meksika sınırındaki El Paso şehri oluyor.
El Paso'ya ulaşan gençler, burada kaçak göçmenlerin tutulduğu kamplara ulaşarak oturum talebinde bulunuyor. Bu noktada devreye aracılarla bağlantılı olan avukatlar giriyor. Avukatların girişimi ve kefalet parası ödemesiyle gençler, mahkeme kararıyla kamptan geçici dolaşım hakkıyla çıkarılıyor.
Kamptan çıkış süreci ise zaman zaman değişiklik gösteriyor.
BİRKAÇ GÜNDE KAMPTAN KURTULAN OLDUĞU GİBİ HAFTALARCA KALAN DA VAR
Kamptan çıkmayı başaranlar yine hızlıca Kanada'ya geçiriliyor.
Kanada'ya ulaşanlar ya iltica talebinde bulunuyor ya çalışma izni çıkartıyor ya da kaçak yollarla çalışıyor.
Ana hedef Kanada olsa bile ABD'de kalanlar oluyor. Kanada'nın tercih edilmesinin nedeni ise iltica taleplerine daha sıcak bakması ve düzensiz göçe karşı ABD kadar sert olmaması.
AZ DA OLSA BAŞARILI OLAMAYIP DÖNEN DE VAR
İşadamı Aslan, gidenler arasında kimi zaman başarılı olamayıp geri dönenlerin ya da uzun süre ABD'deki kamptan çıkamayan kişilerin de olduğunu da kaydederek, "Köyümüzde bir genç var. Gidip orada kampta uzun süre kaldıktan sonra geri döndü. Psikolojisi bozuk olduğundan şimdi evden çıkmıyor" ifadelerini kullandı.
Ancak konuştuğumuz kişilere bakılınca genel olarak gidenlerin çoğunun ya ABD veya Kanada'da bir şekilde kalmayı başardığı kaydedildi.
CHP Ağrı İl Başkanı Nihat Aslan da iddiaları doğrulayarak, "Binlerce genç gitti. Ağrı'da neredeyse bütün köylerden ve kasabalardan gidenler oldu" diye konuştu.
Umut yolculuğuna çıkanların içinde tanıdığı insanların olduğunu söyleyen Nihat Aslan, "İnsanlar çaresizlikten, geleceğin belirsizliğinden gidiyor. 2 aylık bebeğini bırakıp giden var. Yüzde 80'ni tefeciden borç alıp gidiyor. Ciddi borçlar ödüyorlar" diye konuştu.
Başta inşaat olmak üzere emek ağırlıklı işlerde çalışıyorlar
Haber kapsamında giden gençlerle de konuşmak istedik.
Güvenlik ve sınır dışı edilme gibi kaygısı nedeniyle konuşmaktan kaçınan bu gençlerden bazılarının fotoğraflarına Bünyamin Aslan'ın yardımlarıyla ulaştık.
Kanada'ya ulaşıp bir evde birlikte hayata tutunmaya çalıştığı iddia edilen bir grup genç ile bir başka arkadaş grubu birer fotoğraflarına iletti.
Bir başka fotoğrafın ise Meksika-ABD sınırına yakın bir noktada yürüyüş anına ait olduğu öne sürüldü.
Yine bir başka fotoğrafın El Paso'daki göçmen kampına ait olduğu belirtildi.
Gidenlerin çoğu başta inşaat olmak üzere emek yoğun işlerde çalışıyor.
Son olarak da Kanada'ya ulaşmaya çalışan gençlerden birinin fotoğrafı iletildi.
Güvenlik kaygıları nedeniyle yüzlerini gizleyerek verdiğimiz bu gençlerden daha yüzlercesinin Kanada ve ABD'de olduğu kaydedildi.
Independent Türkçe - Ali Kemal Erdem