Uzun yıllar İstanbul Emniyet Müdürlüğü olarak kullanılan ve işkence vakalarıyla hafızalara kazınan Sansaryan Han’la ilgil karar çıktı. Anayasa Mahkemesi, 1930 yılında el konulan hanın 92 yıl sonra Sansaryan Vakfı’na iadesine karar verdi.
Ağa Mugradiç Sanasariyen (Sansaryan) tarafından 1901 yılında Ermeni milletinin fakir çocuklarının eğitim ve öğretim masraflarının karşılanması gayesiyle kurullan Sansaryan Vakfı’na ait Sansaryan Han'a, 1930 yılında İstanbul İl Özel İdaresi tarafından el konuldu. Han, 1952 yılında da İl Özel İdaresi adına tescil edildi.
Patriklik dava açtı
Sözcü gazetesinin haberine göre; Türkiye Ermenileri Patrikliği, 2011’de tescilin iptale talebiyle dava açtı ancak dava reddedildi. Patrikliğin temyiz başvurusu üzerine Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2017’de mahkemenin kararını bozdu. Ancak itiraz üzerine Dairenin bozma kararı kaldırıldı mahkemenin Patriklik alehine verdiği karar onandı.
Bunun üzerine Sansaryan Vakfı dosyayı Anayasa Mahkemesi’ne taşıyarak bireysel başvuruda bulundu.
Vakıf başvurusunda, vakfın Ermeni çocuklarının eğitim ve öğretim ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kurulduğun ve tek mütevellisinin Patriklik olduğunu kaydetti. Başvuruda, İl Özel İdaresi adına 1952 yılında yapılan tescilin herhangi bir mahkeme kararına dayanmaması sebebiyle yolsuz tescil hükmünde olduğu savunuldu.
İddiaya karşı bakanlık görüşünde, Sansaryan Han’ın başvurunun zaman bakımından Anayasa Mahkemesi’nin yetkisinin kapsamında olup olmadığının değerlendirilmesi gerektiği belirtildi.
"Mülkiyet hakkı ihlal edildi"
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçede, mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilebilir olduğuna, Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ve kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığı'na gönderilmesine oy birliğiyle karar verdi.
Ağa Mugradiç Sanasariyen (Sansaryan), hanın bulunduğu araziyi 1889 yılında 19 bin Osmanlı altını karşılığında Çerkez İsmailpaşazade İhsan Bey'den satın aldı. Mercury Gemi Şirketi'nin hisselerinin önemli bir kısmını elinde bulunduran ve önemli bir zenginliğe kavuşan Sanasaryan, 1881'de Erzurum'da Sanasaryan adlı bir okul açtı.
Sirkeci'deki hanı da bu okula gelir yaratması için satın almıştı. Hanın satın alınmasıyla Sanasaryan Vakfı kuruldu. 1915 olayları sonrası Erzurum'daki okul kapatıldı, hana el kondu. 1920'de Ermeni Patrikliği'ne iade edildi. Devlet son olarak 1930’da binaya el koydu.
GÜNDEM
Sayfa başına git
