'DNA Fenotipleme'yle Zanlı Arama!

Polis teşkilatını eleştiren bir uzman, "Binlerce masum insana karşı şüphe uyandırabilir" dedi.

Kanada'nın Alberta eyaletindeki Edmonton Polis Teşkilatı, uzun süredir yakalanamayan bir zanlıyı bulmak için "DNA fenotipleme" yöntemine başvurdu.

Ancak işler beklendiği gitmedi ve bu hamle sosyal medyada büyük tepki çekti. Bunun üzerine teşkilattan özür açıklaması geldi.

2019'da bir kadına cinsel saldırıda bulunan zanlıya dair hiçbir iz veya kamera görüntüsü elde edilememişti. Teşkilat bu nedenle "son çare olarak" ABD merkezli Parabon NanoLabs'a başvurdu.

Parabon NanoLabs, olay yerinde bulunan DNA'yı kullanarak suçluların üç boyutlu tahmini görüntülerini oluşturuyor. Şirket, Edmonton Polis Teşkilatı'na da 1700 dolar karşılığında cinsel saldırı failinin tahmini bir görüntüsünü verdi.

Zanlının Doğu Afrika kökenli olduğu ifade edilirken, polis teşkilatı da kısa saçlı, siyah bir adamın yer aldığı, bilgisayarda üretilmiş görüntüyü internet sitesinde yayımladı.

Ancak sosyal medya kullanıcıları ve uzmanlar, görüntüde resmedilen kişinin siyahlar arasında çok yaygın görülen özelliklere sahip olduğunu ve çoğu kişiyi zan altında bırakarak ırkçı saldırılara neden olabileceğini savundu.

ABD'li veri gizliliği uzmanı Callie Schroeder, "Bu şüpheli havuzu çok geniş. Binlerce masum insana karşı şüphe uyandırabilir" dedi.

Polis teşkilatına göre saldırıya uğrayan kadın, zanlının "kısa boylu, minyon biri" olduğunu ve farklı bir aksanla konuştuğunu söylemişti. Ayrıca siyah bir bere taktığını ve kapüşonlu bir ceket giydiğini belirtmişti. Zanlıya dair ayrıntılar bunlardan ibaretti.

VICE'a konuşan Schroeder, "Bilgisayar tarafından oluşturulmuş bir tahminin geniş çapta yayılması, kısa boylu herhangi bir siyah erkeğin hem kendi çevresinde hem de kolluk kuvvetleri içinde şüphe uyandırmasına yol açabilir" diye ekledi.

Uzmanlar ayrıca, siyahların polis tarafından herhangi bir nedenle durdurulma olasılığının beyazlara kıyasla 5 kat fazla olduğunu vurguladı.

Polis sisteminin ırkçı önyargılarla dolu olduğunu söyleyen ABD'li hukukçu Jennifer Lynch, "Bu, sorunu daha da kötüleştirmekle kalmayıp, aynı zamanda bireylerin zarar görmesine yol açabilir" ifadelerini kullandı.

Bu tepkilerin ardından Edmonton Polis Teşkilatı, bir basın toplantısı düzenledi. Teşkilatın Topluluk Güvenliği Bürosu'nun başındaki Enyinnah Okere toplantıda konuşarak özür diledi:

Hissettiğim gerilim çok gerçek olsa da soruşturmaya öncelik verdim. Bu olayın mağduru da ayrımcılığa uğrayan bir topluluğun üyesiydi.

Polis teşkilatı açıklamanın ardından görüntüyü internet sitesinden ve sosyal medya hesaplarından kaldırdı.

Alberta Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde Prof. Ubaka Ogbogu ise bu açıklamayı yeterli bulmadı ve polis teşkilatının "öz-farkındalık" eksiği olduğunu söyledi.

CBC News'e konuşan Ogbogu, "Bu bir özür değil. Bunu neden yaptıklarının açıklaması" dedi:

Bir bütün olarak siyahları etkilediniz. Yaptığınız şey buydu. Bu görüntü tanıdığım birçok insana benziyor.